فرهنگی و اجتماعی

گزارش کنفرانس شورای سراسری زنان افغان درهالند

به تاریخ ۲۶ نوامبر ۲۰۲۵ طی کنفرانسی از سوی شورای سراسری زنان افغان درهالند

از روز خشونت علیه زنان از طریق زوم برگزارگردید که در آن شخصیت های مستقل و فعالین سیاسی و اجتماعی از اروپا ، مسوولین نهادهای زنان شرکت ورزیده در مورد تاریخچه روزمحو خشونت، انواع خشونت ها و خشونت که در حال حاضر زنان افغانستان متحمل میشوند ،به ترتیب ذیل سخنرانی نمودند:

محترمه بانو عزیزه عنایت شاعر ، محترم پروفیسور نثار احمد صدیقی ، محترمه بانو فرح اونچی زاده ،محترم شهاب الدین سرمند، محترمه سیده طلوع، محترمه زلیخا پوپل ، محترمه گلچهره یفتلی ،محترمه داکتر شفیقه رزمنده ، محترمه یاسمین زیارمل، محترم محمد الله وطندوست، محترم عبدالله سپنگر، محترم ولی محمد زیارمل سخنرانی نمودند.

گرداننده گی کنفرانس را بانو سهیلا زحمت مسوول شورای سراسری زنان افغان درهالند به عهده داشتودر قسمت ثبت و نشر کنفرانس محترم انجنیر حبیب فتاح همکاری نمودند.

بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲۵/۱ـ ۰۶۱۲

وظایف جوانان افغانستان، رسالت یک نسل آگاه برای تغییر عادلانه و انسانی

دکتر نثار احمد صدیقی

افغانستان امروز در تنگنایی قرار دارد که تاریخ آن را بارها تجربه کرده: سلطه بی‌عدالتی، تبعیض و سرکوب .

اما در دل همین تاریکی، نسلی قد برافراشته که رسالتش تنها نجات فردی نیست، بلکه روشن کردن راه جمعی برای یک جامعه آزاد، برابر و انسانی است.

جوانان، چه در داخل کشور و چه در بیرون مرزها، به ‌مثابه نیروهای آگاه و روشنفکر جامعه، حامل بار تاریخی تغییر اجتماعی‌اند، این رسالت نه با خشونت، بلکه با آگاهی، سازماندهی اجتماعی، همبستگی مردمی و مقاومت مدنی هدفمند شکل می‌گیرد؛ همان روح چپ ‌دموکراتیک که بر عدالت و آزادی توأمان تاکید دارد.

چگونه از بیرون مرزها به نیروی مؤثر تبدیل می ‌شویم؟

جوانانی که امروز در بیرون از افغانستان زنده ‌گی می ‌کنند، تنها مهاجر نیستند؛ آنان حامل صدا و حافظه جمعی ملتی‌اند که عدالت می ‌طلبد، حضور آنان در بیرون، به یک امکان تاریخی بدل شده است:

الف ـ دادخواهی سازمان‌یافته و آگاهانه

به‌جای اعتراض‌های پراکنده، جوانان می ‌توانند شبکه‌ های منظم دادخواهی بسازند، گروه‌هایی که روایت‌های مستند و انسانی از وضعیت افغانستان را به گوش نهادهای مدافع حقوق بشر، رسانه‌ها، دانشگاه‌ها و افکارعمومی جهان برسانند
این صدای جهانی، فشار اخلاقی و سیاسی ایجاد می ‌کند و مانع فراموش شدن مردم افغانستان می ‌شود.

ب ـ سرمایه ‌گذاری بر دانش و آگاهی جمعی

تحصیل، پژوهش و یادگیری تخصصی در بیرون تنها یک موفقیت فردی نیست؛ بلکه سرمایه‌ اجتماعی برای آینده افغانستان است. نسل‌های قبلی این فرصت را نداشتند، اما امروز جوانان می ‌توانند علوم سیاسی، اقتصاد، تکنولوژی، مدیریت اجتماعی و حقوق را بیآموزند تا فردای کشور بر شانه‌های آگاهی استوار باشد.

ج ـ شبکه ‌سازی بین‌المللی و ایجاد پل‌های ارتباطی

اندیشه چپ ‌دموکراتیک بر همبستگی جهانی زحمت‌کشان و محرومان تأکید دارد. ایجاد ارتباط با نهادهای مترقی جهان، جنبش‌های عدالت‌ خواه، اتحادیه‌های دانشجویی و گروه‌های همسو می ‌تواند افغانستان را به بخشی از مبارزه جهانی برای آزادی و برابری پیوند دهد.

نقش جوانان در شرایط کنونی؛ رسالت آگاهی، عدالت و همبستگی

در جامعه‌ ای که فضای سیاسی بسته شده و صدای اعتراض خاموش می ‌شود، نقش جوانان فقط ناله در تاریکی نیست؛ خودِ نفس کشیدن آگاهانه یک مقاومت است:

الف ـ پاسداری از خرد جمعی

جوانان باید حافظان آگاهی باشند؛ روایت‌های کاذب را افشا کنند، ارزش‌های انسانی را زنده نگه دارند و فرهنگ پرسشگری را ترویج نمایند، چون حاکمیت‌های استبدادی پیش از هر چیز اندیشه را محاصره می‌ کنند.

ب ـ دفاع از عدالت اجتماعی

دیدگاه چپ ‌دموکراتیک از جوانان می ‌خواهد کنار ضعیف ‌ترین قشرها بایستند
زنان، کارگران، روستاییان، مهاجران، کودکان بی‌سرپناه!
این همبستگی اخلاقی، بنیان یک جامعه نوین و انسانی را شکل می‌دهد.

ج ـ محافظت از هویت و فرهنگ آزادمنشانه

نوشتن، مستند سازی، کار فرهنگی، هنر، شعر و موسیقی همه اشکال مقاومت نرم‌اند؛ زیرا فرهنگ را نمی ‌توان زندانی کرد.
فرهنگ آزاد، ذهن آزاد می ‌سازد؛ و ذهن آزاد آغاز هر تحول بزرگ است.

د ـ زنده نگه داشتن امید اجتماعی

امید، برخلاف تصور، احساس نیست؛ یک عمل سیاسی و اجتماعی است .ناکامی قدرت‌ها زمانی آغاز می‌ شود که جوانان امید را رها کنند ،پس حفظ امید، یک وظیفهٔ اخلاقی و تاریخی است.اقدامات عملی برای نسل امروز؛ گام‌های کوچک، تأثیرهای بزرگ بی‌عدالتی‌های بزرگ با قدم‌های کوچک اما پیوسته شکست می ‌خورند. این اقدامات، هم در داخل و هم در بیرون قابل اجرا هستند

اقدامات عملی برای جوانان داخل افغانستان:

- خودآموزی هدفمند در حوزه‌هایی مثل زبان‌ها، رسانه، حقوق بشر، علوم اجتماعی و مهارت‌های دیجیتال؛ ایجاد آگاهی یعنی ساختن قدرت نرم ،

- یجاد حلقه‌های کوچک فکری و آموزشی ( ایمن، قابل اعتماد و بدون فعالیت سیاسی علنی )

- تولید محتوا برای حفظ فرهنگ، هویت و آگاهی اجتماعی

کارهای داوطلبانه و اجتماعی: کمک به کودکان، آموزش مخفیانه، برنامه‌های محیط ‌زیستی، حمایت از خانواده‌های آسیب ‌دیده.

- تقویت حس همبستگی محلی: در محلات، روستاها و میان مردم، زیرا تغییر از پایین آغاز می ‌شود.

اقدامات عملی برای جوانان در بیرون از افغانستان:

- ایجاد و گسترش شبکه‌های فعال دادخواهی و عدالت‌ خواهی بین‌المللی،

- تولید فیلم، گزارش، مقاله، پادکست و آثار هنری برای بازتاب درد و امید مردم افغانستان،

- ساختن برنامه‌های آموزشی آنلاین برای دختران و پسران محروم از آموزش ،

- حمایت از خانواده‌ها و پروژه‌های محلی از راه دور،

- تقویت همبستگی با جنبش‌ های عدالت‌طلب جهانی،

سخن پایان:

رسالت یک نسل برای آزادی و عدالت تغییر نه با یک حرکت بزرگ، بلکه با میلیون‌ها حرکت کوچک آغاز می‌ شود
نسل جوان افغانستان امروز حامل رسالت تاریخی ساختن جامعه‌ایست که بر آزادی، برابری، عدالت و کرامت انسانی بنا شود. بگذارید جهان بدانداین نسل شکست‌ ناپذیر است، چون آگاه است؛ آگاه است، چون ریشه در رنج مردم خود دارد؛ و رنج مردم، همواره مادر بزرگ ‌ترین تغییرات تاریخ بوده است.

بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲۵/۱ـ ۰۵۱۲

وقتی به رسانه های مجازی سرمیزنید، شما کمتربا اشعار شاعران نامور افغانستان برمیخورید که این کاستی دارای دلیل های گوناگون از جمله عدم دسترسی به اشعار دیجیتال شاعران بزرگ کشور میباشد .

پیوسته درتلاش هستیم تا با دیجتالیزه و نشر اشعار ناب سروده پردازان متقدم و متاخر کشور خدمتی را به فرهنگ کشور و دوستدارن شعر و ادب انجام دهیم .

اینبار سه غزل زیبا از شاعر شیرین کلام سرور دهقان ، را برگزیده و خدمت علاقمندان شعر و ادب پیشکش مینماییم . امید مورد پسند قرار گیرد . ـ بامداد

ناله رسواى جهانم كرد

يادگارى هست اين جام مى از كوثر مرا

دست زاهد بشكند كو بشكند ساغر مرا

يكث جهان خونى است از آتش، اگر يک دل بُوَد

دوستان! مى سوزد آخر داغ آن دلبر مرا

ناله رسواى جهانم كرد، درمانم نكرد

پير گردون هم ندارد داروى ديگر مرا

اشک دامن گير من چون كودكان گردیده است

مى برد در كوى او اين طفل بى مادر مرا

سجده گاهم گشته ای ياران! خم ابروى دوست

اى مسلمانان! به مسجد برد اين كافر مرا

دامنم پر گشت از اشک ودلم خالى نشد

كَرچه دهقانم، غنى مى سازد اين گوهر مرا

( سرور دهقان )

دهقان همين دشتم

بت خانه نشين استم، از كعبه سخن دارم

عيب است مسلمان را زين كيش كه من دارم

هر هشت بهشت اين جا در دامن يک مست است

کوثر به گدا بخشد ساقى اى كه من دارم

تا جان ندهم جانان هرگز ننمايد رخ

جز مرگ علاجى نيست اين درد كه من دارم

از دود در اين صحرا گيريد سراغم را

من دوزخى عشقم در شعله وطن دارم

كَر پوش مزارم را از برگ گیا كردند

دهقان همين دشتم، از سبزه كفن دارم

هم رند همين باغم، هم شيخ همين صحرا

در مغز نمى گنجد معنى اى كه من دارم

( سرور دهقان )

چشم به راه خود است

قافله ی صبح و شام برخط راه خود است

اين شتر بى زمام در سر راه خود است

من ز خدا هر نفس مى طلبم خويش را

جان كه به جانان رسيد، چشم به راه خود است

همت عالى ما زنده ى جاويد گشت

هر كه شهيد تو شد، زير لواى خود است

بنده ى با اعتبار خواجه سرا مى شود

يوسف اين بارگاه مزد وفاى خود است

هر كه در اين صبح و شام محتسب خويش شد،

گرچه كه دهقان بُوَد، شحنه وشاه خود است

( سرور دهقان )

بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲۵/۱ـ ۰۴۱۲

يـو گـل د وطــن

د زړه کتاب دې پـرانـيزه، خواږه د سُخن را

د شونـډو له گلباغه دې يو گـل د وطن را

د زړه پر سر مې وټومبه د مينې سور گـلاب

د حُسن له دونيـا نه دې يو څـاڅکی چمن را

کـه ورژېــدم دلـته پـه غـربـي غُـربــت آبـاد

د خپلې شرقـي مينې له شـغلـو نه کفن را

عادت مې شو جانانه څاڅکی څاڅکی سوزېده

ايـرې مـې کـړه خو بيـا راته د شـمعې بـدن را

د سـرو گلو ټـاپو کې مې خاطـر نه شـو آرام

غونچه مې د نرگسو شه، خوشبو دې د تن را

خيرنې شېبې پرېمينځه په اوښکو د سپوږمۍ

بــاران د مـحـبـت راتـه پــه دښـت و دمــن را

دونـيا او مافـيها دې وي بـس تـاتـه مبارک

خـو مـاتـه مې يوازې يوه لوېشته وطــن را

(صدیق کاوون )

بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲۵/۲ـ ۰۴۱۲

حقوق کودکان در جهان امروز: تقابل میان بحران و مقاومت

تا زمانی که نظم و نظام جهانی مبتنی بر نابرابری، سلطه اقتصادی و سیاست‌ های جنگ ‌آور است، هیچ کودکی در هیچ نقطه‌ای از جهان امنیت و آرامش واقعی و تضمین ‌شده نخواهد داشت.

۲۰ نوامبر ۱۹۸۹ میلادی، پیمان‌نامه جهانی حقوق کودک توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید و روز ۲ سپتامبر ۱۹۹۰ میلادی قانونیت اجرایی یافت.

پیمان‌ نامه حقوق کودک بزرگ ‌ترین پیمان بین‌المللی در حمایت از کودکان است. این پیمان ‌نامه تنها سند مرتبط با حقوق بشر است که توسط وسیع‌ ترین و پرشمارترین کشورهای جهان و حتا فراتر از اعضای سازمان ملل مورد پذیرش و تصویب قرار گرفته است. ایالات متحده امریکا تنها کشوریست که تا اکنون این پیمان‌ نامه را تصویب نکرده است.

کودکی دوره‌ای است که باید با امنیت، سلامت، آموزش و آزادی همراه باشد. سازمان ملل متحد طی دهه‌ها با تصویب معاهدات مختلف اصولی برای حمایت از کودکان تعیین کرده است: حق زندگی، حق آموزش، حق امنیت و حفاظت از خشونت و بهره‌ کشی. پیمان ‌نامه تأکید دارد که کودک باید در فضای آزاد از خشونت، استثمار، کار اجباری و محرومیت از آموزش رشد کند. دولت‌ ها موظف ‌اند بسترهای اجتماعی، اقتصادی و قانونی مناسب و ضرور را فراهم کنند تا کودکان بتوانند زندگی سالم و با کرامت داشته باشند.

اما واقعیت جهانی نشان می‌دهد که این حقوق اغلب در سایه قوانین و قواعد سرمایه و سرمایه‌ داری و منافع سیاسی و اقتصادی نادیده گرفته می ‌شوند و میلیون ‌ها کودک در نقاط مختلف جهان با بحران‌ های عمیق انسانی روبه ‌رو می ‌باشند.

کودکانی که در مناطق جنگ ‌زده، مناطق فقیر و مناطقی که تحت سلطهٔ سیاسی و اقتصادی زندگی می ‌کنند، هر روز با گرسنگی، بیماری، بی‌ خانمانی و خشونت روبه‌ رو می‌شوند. بسیاری از کودکان در معرض کار اجباری، ازدواج زودهنگام، سو تغذیه و دسترسی محدود به آموزش قرار دارند. این وضعیت نشان می ‌دهد که حقوق کودک نه یک واقعیت جهانی بلکه یک آرمان است که تحقق آن با تضادهای قدرت، نابرابری جهانی و سلطه اقتصادی مواجه است و بشریت برای تحقق آن نیاز به مبارزهٔ پایدار و مداوم دارد.

مبتنی بر داده‌ها و آمارهای ارایه‌ شده توسط صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) و دیگر نهادها و سازمان‌ های حقوق کودک و حقوق بشر، در نتیجه تغییرات مخرب جهانی، روند رو به بهبود حقوق کودکان متوقف شده است. در لحظه کنونی از هر پنج کودک، یک کودک در شرایط فقط مطلق زندگی می ‌کند و بیش از ۴۰۰ میلیون کودک در سطح جهان در فقر زندگی می ‌کنند و حداقل از دو نیاز حیاتی روزانه، یعنی تغذیه کافی و تأمین نیازهای بهداشت محروم ‌اند.

یکی از بحرانی ‌ترین نمونه ‌های نقض حقوق کودکان، وضعیت کودکان فلسطینی در غزه است. در جریان بیش از دو سال جنگ وحشیانه اسراییل علیه مردم این باریکه سرزمینی فلسطین هزاران کودک کشته و زخمی شدند، مدارس و بیمارستان‌ ها هدف قرار گرفتند و نسل جدید فلسطینی در شرایط اضطراری و خشونت ‌آمیز پرورش می ‌یابد. این حملات نمونه ‌ای روشن از نقض قوانین بین‌المللی و از جمله پیمان ‌نامه جهانی حقوق کودک است. کودکان به عنوان قربانیان بی ‌گناه، هیچ نقشی در این منازعات ندارند، اما بیش ‌ترین آسیب را می‌ بینند. وضعیت غزه نشان ‌دهنده شکست جامعه جهانی در اجرای حقوق کودک و مقابله با خشونت‌های ساختاری و نظامی و یادآور این واقعیت است که شعارهای حقوق بشری بدون اقدام عملی در جهت تأمین، تحقق و تضمین آن‌ها، به معنای تهی کردن از محتواست.

نقض حقوق کودک محدود به مناطق جنگ‌ زده نیست، بحران اقتصادی، فقر، بی ‌ثباتی سیاسی و سو تغذیه میلیون‌ها کودک در افریقا، آسیا و امریکای جنوبی را در معرض خطر قرار داده است. و فراتر از آن گسترش فقر کودکان به تدریج دامن‌ گیر کشورهای ثروتمند اروپای غربی نیز شده است.

کودکان کار، کودکانی که در معادن، کشاورزی یا صنایع کوچک کار می‌کنند، با دستمزد ناچیز، آموزش محدود و سلامت به خطر افتاده، نمادهای روشنی از ناکامی نظام جهانی در حفاظت از حقوق کودک ‌اند. بسیاری از این کودکان به دلیل بحران‌های اقتصادی و سیاست‌های نولیبرالیزم جهانی، عملاً به ابزار تولید برای بازار جهانی بدل شده‌اند و از حقوق اولیه انسانی محروم می‌ شوند.

سازمان ملل، یونیسف و دیگر نهادهای حقوق کودکان و حقوق بشری تلاش می ‌کنند با کمک‌های انسانی، آموزش و حمایت‌ های روانی کودکان را حفاظت کنند، اما محدودیت‌ های سیاسی، اقتصادی و نظامی مانع تأثیرگذاری این تلاش‌هاست. بسیاری از کشورها به دلایل منافع اقتصادی و سیاسی، تجاوزات علیه کودکان را محکوم نمی ‌کنند یا فشار واقعی برای توقف آن وارد نمی ‌آورند. این نشان می‌ دهد که حقوق کودک بدون عدالت جهانی، صلح و کاهش سلطه نظام‌ های قدرت، به سختی تحقق می‌ یابد.

حقوق کودک نه تنها مساله‌ای اخلاقی و انسانی، بلکه شاخصی برای سلامت جامعه و نظام جهانی‌ست. نقض حقوق کودکان در جنگ‌ ها، بمباران‌ها، فقر و بهره‌کشی اقتصادی نشان می ‌دهد که جامعه جهانی هنوز نتوانسته تعهدات خود را عملی کند. کودکان فلسطینی در غزه نمونه بارزی از این بحران ‌اند، جایی که خشونت، محاصره و تجاوز نظامی نسل جدید را در معرض خطر دایمی قرار داده است. حمایت از حقوق کودک نیازمند اقدام جمعی و هماهنگ جهانی است، نه تنها برای جلوگیری از کشتار، بلکه برای تضمین حق آموزش، سلامت، امنیت و رشد انسانی کودکان در سراسر جهان.

مقاومت اجتماعی، فشار بین‌المللی و نظارت دقیق بر سیاست‌های جهانی، ابزارهایی‌اند که می ‌توانند مانع نقض حقوق کودکان و بازسازی عدالت انسانی شوند. جهان تنها زمانی می ‌تواند به تحقق معیارهای واقعی و سنجش ‌پذیر حقوق کودک نزدیک شود که ساختارهای اقتصادی و سیاسی بر پایه عدالت و احترام به انسانیت شکل گرفته باشند، نه صرفاً منافع اقتصادی و قدرت سیاسی.

کودکان باید بتوانند زندگی کنند، رشد کنند و آموزش ببینند، آن‌ها حق دارند از خشونت، بهره‌ کشی و جنگ در امان باشند. تا زمانی که نظم و نظام جهانی مبتنی بر نابرابری، سلطه اقتصادی و سیاست ‌های جنگ‌آور است، هیچ کودکی در هیچ نقطه‌ ای از جهان امنیت و آرامش واقعی و تضمین ‌شده نخواهد داشت. دفاع از حقوق کودکان، نه یک شعار، بلکه یک مسوولیت جهانی و انسانی است که با عمل، همبستگی و عدالت اجتماعی تحقق می‌یابد./ کار

بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲۵/۲ـ ۲۵۱۱

More Articles...