انتخابات ریاست‌ جمهوری چیلی:

 

ژانِت خارا، درآستانه کاخ «موندا»

 

منبع :  اومانیته

مطابق نظرسنجی‌های پیش از دور اول انتخابات ریاست‌ جمهوری در ۱۶ نوامبر نامزد ایتلاف مترقی، ژانِت خارا، در صدر قرار دارد. وزیر کار سابق نمادی از برخی از برجسته‌ ترین دستاوردهای اجتماعی در دوران گابریل بوریک است. آیا این برای حفظ چپ در قدرت کافی است؟

در چیلی سالوادور آلنده، کشوری که پس از آن ۱۱ سپتامبر شوم ،  با حمایت سیا به آزمایشگاه سرکوب، وحشت و سپس نولیبرالیزم تبدیل شد، چپ با یک نامزد کمونیست به انتخابات ریاست‌ جمهوری می‌آید. ژانِت خارا، عضو حزب کمونیست چیلی از ۲۵ سالگی (پس از ۹ سال فعالیت در سازمان جوانان حزب کمونیست) نماینده «وحدت برای چیلی » است، ایتلافی متشکل از ۹ حزب ( از چپ تا چپ میانه معتدل » که برای پیروزی در انتخابات ریاست‌ جمهوری که دور اول آن در ۱۶ نوامبر برگزار شد، گردهم آمده‌اند. 

پیروزی‌ای بزرگ در انتخابات مقدماتی

از کمونیست‌ها تا دموکرات مسیحیان، بلوک متحد موفق شد توافق سیاسی- انتخاباتی‌بسیار گسترده«  گسترده ‌ترین از زمان بازگشت دموکراسی در سال ۱۹۹۹ترسایی ) را ایجاد کند چندان که به نامزد ۵۱ ساله پتانسیلی بی‌ سابقه‌ برای انتخابات می ‌دهد که انتخابات پارلمانی را نیز دربر خواهد داشت. آیا این برای حفظ چپ در قدرت پس از دوره‌ای از ریاست ‌جمهوری گابریل بوریک که نتوانست بخش بزرگی از رای‌دهندگانش را که انتظار رادیکالیزمی بیشتر را داشتند ناامید نکند کافی است؟

رهبر سابق جنبش دانشجویی‌ای که در مارچ ۲۰۲۲ ترسایی به کاخ موندا رسید مجبور شد کابینه‌ اش و پروژه سیاسی دولتی ‌اش را پس از شکست بزرگ رد یک قانون اساسی مترقی جدید در همه‌ پرسی در سپتامبر همان سال بازنگری کند. بنابراین، پیروزی ژانِت خارا، در جون گذشته در انتخاباتی مقدماتی که در آن او با اختلافی زیاد (۶۰ درصد) بر چهره‌هایی که نماد نخبه گان سیاسی و سوسیال ‌دموکراسی بودند پیروز شد، بدون شک بازتاب این انتظار تغییر عمیق از سوی بسیاری از فعالان است.

ژانِت خارا، در حومه شمالی سانتیاگو بزرگ شده و یک کادر کمونیست است. اما قطعاً نقش او به‌عنوان وزیر کار دولت گابریل بوریک تا اپریل گذشته بود که توانست همدردی ‌های اجتماعی را جلب کند. به این ترتیب، خارا به ‌تنهایی نمادی از برخی از برجسته ‌ترین دستاوردهای اجتماعی در دوره کنونی است. کاهش ساعات کاری هفتگی (از ۴۵ به ۴۰ ساعت در هفته) افزایش بسیار قابل توجه حداقل دستمزد (پنجاه درصد) ، اصلاحات در قانون بازنشستگی با ایجاد سیستمی نیمه ‌دولتی‌ای جدید بر اساس افزایش مستمری‌ها و همچنین حق بیمه کارفرمایان که تا آن زمان تقریباً وجود نداشت. این کمونیست که چپ ‌گراترین چهره در دولت است، پیشرفت ‌هایی ملموس برای بهبود زندگی میلیون‌ها کارگر و کارمند در کشوری با بالاترین درآمد ناخالص ملی سرانه در امریکای لاتین، اما همچنان یکی از نابرابرترین کشورهای قاره، به ارمغان می ‌آورد.

او اخیراً در طول کارزاری که راستگرایان موفق شدند آن را بر روی زمین مورد علاقه خود متمرکز کنند: ناامنی و مهاجرت، اظهار داشت: « ما نیاز به ایجاد شغل بیشتر، رشد بیشتر داریم (اما همچنین) این رشد باید به‌ نفع همه خانواده‌های چیلی باشد، زیرا بیش از ۹۰ درصد خانوارها زندگی‌شان را نمی ‌توانند بگذرانند.

در جریان کارزارهای اخیر راست سنتی دوباره از راست افراطی پیشی گرفته است. با ۱۴ درصد از آرای مورد نظر، نامزد اِوِلین ماتیی (ایتلاف چیلی واموس) از خوزه آنتونیو کاست راست افراطی (۲۰ درصد، حزب جمهوری‌ خواه که در دور دوم در سال ۲۰۲۲/ ۱۴۰۱ شکست خورده بود) عقب افتاده است. اما همچنین از یوهانس کایزر، نماینده ۴۹ ساله، رهبر حزب ملی لیبرتارین و نوعی خاویر مایلی محلی که حتا از کاست هم افراطی ‌تر است.

درمجموع، راستگرایان حدود ۶۰ درصد از آرای مورد نظر را برای دور دوم که قرار است در ۱۴ دسامبر برگزار شود، به خود اختصاص داده‌اند. بنابراین چالش برای نامزد کمونیست همچنان بزرگ است. اگرچه کسی که قصد بهبود خدمات عمومی، کسب حقوق اجتماعی جدید برای مردم چیلی را دارد، ژانت خارا در حال حاضر در نظرسنجی‌های دور اول در جایگاه اول قرار دارد، اما باید دید که آیا امکان تبدیل این موفقیت در دور دوم وجود خواهد داشت یا نه.

تا آن زمان، کارزار او به دنبال جذب آرای مرکز است. اما این سیاست در حزب خود او اصطکاک ایجاد کرده است. در حال حاضر، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که نامزدی ژانت خارا در ۱۶ نوامبر ۲۹ درصد از آرای مورد نظر را به ‌دست خواهد آورد. جایگاه اول، البته، اما، درست مانند ۳۸ درصدی که در حمایت از همه ‌پرسی قانون اساسی سال ۲۰۲۲ به‌ دست آمد، امتیازی ناکافی برای ثبت یک پیروزی تاریخی است.

 

یادداشت بامداد :

به گزارش  منایع خبری در انتخابات  ۱۶ نوامبر در چیلی ژانت خارا ، نامزد حزب کمونیست شیلی و وزیر کار پیشین این کشور، به‌ عنوان نماینده جبهه نیروهای مترقی و عدالت ‌خواه با کسب ۲۷ درصد آرا  بر رقیب خود خوسه آنتونیو کاست ، سیاستمدار کهنه‌ کار و رهبر حزب جمهوری‌ خواه « راست افراطی » پیروز دور اول انتخابات ریاست جمهوری شیلی شده است .

در انتخابات  ۱۶ نوامبر ۲۰۲۵ ترسایی بیش از ۱۵ میلیون و ۷۰۰ هزار شهروند واجد شرایط برای انتخاب جانشین گابریل بوریچ ، رای دادند.

دور دوم  و نهایی انتخابات ریاست جمهوری چیلی در ۱۴ دسامبر سال روان ترسایی  برگزار خواهد شد.

  

بامـداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۵ـ ‍ ۲۱۱۱      

Copyright ©bamdaad 2025