افغانستان : جنگ ناتمام امریکا را داعش ادامه میدهد

سرگی کاژمیاکین

حضور تروریست ها در افغانستان نه تنها خطری جدی برای مردم این کشور است، بلکه همچنین جمهوری های اسیای میانه را نیز تهدید می کنند. این امر با تقویت گروه های تروریستی و اختلافات اشکار در درون رهبری طالبان حادتر می شود.

باروت خود را خشک نگه دارید ، و برای ناخوشایند ترین پیشامد ها اماده باشید !

جمهوری های زمان اتحاد شوروی ، به ویژه کشورهای هم مرز با افغانستان، چنین وضعیتی در پیش روی خود دارند . جدی بودن خطرات در این مناطق توسط چندین منبع به طورهمزمان تایید شده است. اولین مورد از این خبرها، گزارش هیات معاونت سازمان ملل متحد از افغانستان بود. در این سند آمده است که پس از به قدرت رسیدن طالبان، سازمان های افراطی نه تنها ضعیف نشده اند، بلکه آزادی عمل بیشتری پیدا کرده اند. حکومت طالبان با برخی از آنها، مانند القاعده، جنبش اسلامی ازبکستان، جماعت انصارالله و دیگر گروه ها، روابط را با درجات مختلف حفظ کرده است.

کابل با برخی دیگر درحال رویارویی است اما با این حال از فعالیت آنها جلوگیری به عمل نمی آورد. موضوع و بحث اساسی در باره « دولت اسلامی ـ داعش » است که تعداد شبه نظامیان آن از طرف سازمان ملل متحد بین ۴-۶ هزار نفر تخمین زده می شود. همانطور که اشاره شد، کمپ ها و پایگاه های آموزشی داعش در۱۳ ولایت افغانستان وجود دارد و این گروه مسوول بیشترین حملات تروریستی و عملیات مسلحانه است. از ماه اگست سال ۲۰۲۱ ترسایی هزار و ۷۰۰ غیرنظامی تا به امروز کشته و زخمی شده اند. این گزارش حضور داعش را هم به ناتوانی دولت در ایجاد کنترول بر مناطق دورافتاده و هم نارضایتی شهروندان از حکومت طالبان نسبت می دهد.

استدلال دوم را می توان موجه تر دانست. پست های کلیدی در رهبری کشور توسط پشتون ها اشغال شده است که سهم آنها در جمعیت، حتا بر اساس بالاترین برآوردها (اخرین سرشماری در افغانستان در سال ۱۹۷۹ انجام شد) به سختی به نصف می رسد. این امر نارضایتی دیگر ملیت ها را برمی انگیزد که به طرز ماهرانه ای توسط سازمان های تروریستی و کشورهای حامی آنها مورد بهره برداری و سواستفاده قرار می گیرد. در میان فرماندهان داعش از قومیت تاجیک سیولی شفیف و شمیل خکوماتوف را میتوان نام برد. دومی در اواخر ماه جون در استانبول بازداشت شد، ضمن اینکه هواداران وی برای نیازهای این سازمان پول جمع آوری کردند.

نفوذ فزاینده اسلام گرایان تندرو توسط دیگر منابع نیز تایید شده است. گزارش های ایالات متحده امریکا امریکا در گزارش جان سوپکو، بازرس ویژه برای بازسازی افغانستان ارایه شده است. اگرچه تعداد جنگجویان داعش را به ۱- ۳ هزار نفر نشان می دهد، با این وجود این گروه جدی ترین تهدید برای رژیم طالبان به نظر می رسد. وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی (روسیه، بلاروس، قزاقستان، ارمنستان و قرقیزستان) نگرانی خود را از وخامت اوضاع امنیتی در مناطق مرزی و تشدید فعالیت سازمان های تروریستی بین المللی ابراز کرده اند. نشست اعضای این سازمان در ۲۰ ماه جون امسال در مینسک، برگزار شد. شرکت کننده گان دراین نشست با درخواست از کابل برای تقویت اقدامات ضد تروریستی، از ایجاد هماهنگی در باره مساله افغانستان با ازبکستان و ترکمنستان، که در این سازمان عضویت ندارند پشتیبانی کردند. مسکو، به سهم خود در باره تهدید فزاینده گروههای تروریستی خصوصا داعش، اطلاعات مهمی را ارایه داد. سرگی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در اوایل ماه جون در بازدید از پایگاه نظامی روسیه در تاجیکستان گفت، شواهدی جدی مبنی بر حمایت ایالات متحده امریکا امریکا از داعش و القاعده در این مناطق وجود دارد. به گفته وی، هدف از روابط پنهانی امریکا با گروه های یاد شده، استفاده از تروریست ها برای بی ثبات کردن منطقه جهت اهداف استراتیژیک است. آنچه را که می توان به خبرها و شواهد معین اضافه کرد هشدار مقامات ایرانی است که بارها از همکاری سازمانهای استخباراتی غربی با دولت اسلامی، خبر داده اند.

درهر صورت کابل تمامی اتهامات و گزارش های مختلف در باره گروه های تروریستی را رد می کند. گزارش بازرس کل ایالات متحده امریکا امریکا در افغانستان «تبلیغات» خوانده شده و می افزایند، امارت اسلامی افغانستان (طالبان) اوضاع را به طور کامل تحت کنترول دارد و طی چهل سال گذشته سطح امنیت در بالاترین وضعیت قرار دارد. هیچ گروه مسلح خارجی در افغانستان فعالیت نمی کند. مقامات می گویند پروژه ای به نام دولت اسلامی به طور جدی مورد توجه قرار گرفته و در آستانه نابودی است.

اما واقعیت ها حضور هولناک گروه های مسلح و ستیزه جو را در این کشور رد نمی کند. در ماه مارچ، محمد داوود مزمل، والی ولایت بلخ شمالی، در یک حمله انتحاری در دفتر کار خود کشته شد. شکار مقامات این کشور در یکی دیگر از ولایت های هم مرز با تاجیکستان در بدخشان، آغاز گردید. در دسامبر سال گذشته، رییس اداره امنیت منطقه در آنجا قربانی ترور شد. کشته شده بعدی نثار احمد احمدی ، معاون والی بود که موتر او و همراه وی روز ۶ جون، در مرکز اداری فیض آباد منفجر و هر دو تکه تکه شدند. دو روز بعد، در مراسم یاد بود کشته شده ها، یک حمله تروریستی دیگر در یک مسجد محلی رخ داد. حدود بیست نفر از جمله قوماندان های قطعات نظامی کشته شدند. دولت اسلامی، مسوولیت تمامی حملات را برعهده گرفت.

این وضعیت ممکن است با تضادهای درونی مقامات حاکم افغانستان تشدید شود. در ماه می تغییر فرماندهان اردوی نظامی و والیان تعدادی از ولایات از جمله پنجشیر، بغلان، قندهار وغیره اعلام شد. پس از آن، استعفای محمد حسن اخوند، رییس دولت که از زمان روی کار آمدن طالبان، رهبری کابینه را بر عهده داشت تحت عنوان بیماری اعلام گردید. عبدالکبیر که معاون سیاسی اخوند بود سرپرست حکومت شد. تعدادی از منابع، این امر را به توزیع مجدد بین تعدد قدرت ها نسبت می دهند که در آن نیروهای خارجی، در درجه اول کشورهای پاکستان و قطر دخالت دارند. درهمین رابطه، محمد بن عبدالرحمن ال ثانی صدراعظم قطر در ماه می از افغانستان دیدن کرد که یکی از مهم ترین مهمانان این کشور پس از پایان اشغالگری غربی ها بود.

دراین شرایط، به سختی می توان سیاست جمهوری های پس از اتحاد شوروی را کاملا اندیشیده و سنجیده شده نامید. به عنوان مثال رهبری تاجیکستان با وجود عضویت این کشور در « سازمان امنیت جمعی » از کشورهای غربی میخواهد کمک ها را افزایش دهند. امامعلی رحمان، رییس جمهور با شرکت در نشست آسیای میانه و اتحادیه اروپا، « بنام ابتکارات مشترک »، برنامه کمک به مدیریت مرزهای آسیای میانه و برنامه پیشگیری از مواد مخدر در این مناطق را ناکافی خواند و از اتحادیه اروپا خواست تا به تقویت مرز با افغانستان کمک کند. ایالات متحده امریکا امریکا هم به نوبه خود، پست های مرزی را تجهیز می کند و به سازمان های مجری قانون کمک های نظامی- فنی ارایه می دهد.

با توجه به اطلاعاتی که در باره ارتباطات تنگاتنگ واشنگتن با گروه های تروریستی محرز می باشد، این نیرو ها آماده گی و توانایی آن را دارند تا در حساس ترین شرایط نقشه های مهلکی را درمناطق مورد نظربه اجرا درآورند./ ر ت

بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۳ـ ‍۳۰۰۷