در قـزاقستان چه می گـذرد ؟

در قـزاقستان چه می گـذرد ؟

در قزاقستان درگیری های خشونت آمیز بین تظاهرکننده گان و پولیس روز چهارشنبه ادامه یافت. در آلماتی پایتخت سابق و دیگر شهرها، شرکت کننده گان در تظاهرات به ساختمان های ادارات دولتی حمله کردند که برخی از آنها نیز به آتش کشیده شد. رییس جمهور قاسم شومارت توکایف در اولین واکنش به اعتراضات دولت را به خاطر ناآرامی ها پیش آمده برکنار کرد ، اما ضمنا اعلام کرد دولت برکنار شده را تا زمان نصب کابینه ی جدید بر سر کار بماند.

افزایش قیمت گاز مایع که در اوایل هفته جاری باعث اعتراضات شده است، پس از به راه افتادن اعتراضات به دستور دولت برای مدت شش ماه متوقف شده است و توکایف همچنین دستور داده است که قیمت ۱۹ مواد اصلی و اساسی غذایی به مدت سه ماه تغییر نکند. در همان زمان، او وضعیت فوق العاده دو هفته ای را در آلماتی ، پایتخت جدید نورسلطان و مناطق اطراف آن وضع کرد.

رییس جمهور در یک سخنرانی تلویزیونی از مجازات شدید « افراطی ها» خبر داد و قول داد که ریاست شورای امنیت را شخصاً به عهده بگیرد. این تصمیم دوم می تواند امتیازی یا پیروزی نمادین برای تظاهرکننده گان باشد. زیرا تا اکنون رییس این نهاد، رییس جمهور پرسابقه نورسلطان نظربایف است که در سال ۲۰۱۹ ترسایی از سمت خود کناره گیری کرد. یکی از خواسته های محوری معترضان کناره گیری او از سیاست قزاقستان است.

بر اساس گزارش های دولتی، دست کم ۱۹۰ نفر در درگیری بین تظاهرکننده گان و پولیس زخمی شدند که ۱۳۷ نفر از آنها افسر پولیس بودند. آشوبگران حدود ۵۰۰ غیرنظامی از جمله افراد مسن و زنان را مورد ضرب و شتم قرار داده بودند.

خبرگزاری دولتی معترضان را به غارت مغازه ها و حمله به بیمارستان ها متهم کرد. پولیس از ماشین های آب پاش و بم دستی گاز اشک آور برای متفرق کردن معترضان استفاده کرد. از شهر آکتایو در غرب قزاقستان گزارش رسیده که بخشی افسران پولیس به تظاهرکننده گان پیوسته اند. در بعضی از مناطق، ظاهرا معترضان افسران پولیس و سربازان را خلع سلاح کردند.

روسیه در ابتدا با احتیاط در مورد این حوادث اظهار نظر کرد. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت روسیه امیدوار است که « دوستان قزاق مشکلات داخلی خود را تحت کنترول درآورند.» با این حال، ظاهراً یک هواپیمای بزرگ ترابری نظامی روسیه در فرودگاه آلماتی فرود آمد تا شاید برای تخلیه شهروندان روسی آماده شود. نایب رییس کمیته امور خارجه دومای دولتی، دیمیتری نوویکوف (KPRF) احتمال استفاده غرب از این موقعیت را رد نکرد. نوویکوف یکی از سخنرانان بیست و هفتمین « کنفرانس بین المللی روزالوکزامبورگ » در روز شنبه ۸ جنوری در برلین خواهد بود. نشانه‌ هایی برای تایید فرضیه نوویکوف وجود دارد که دست ‌کم یک دست دولت غربی پشت تغییر جهت ‌گیری سریع اعتراضات از مطالبات اجتماعی به مطالبات سیاسی بوده است. این اکنون یک واقعیت است که تظاهرکننده گان طبق یک سناریوی امتحان داده شده و آشنا در میادین مرکزی شهرهای خود کمپ ایجاد کردند و همچنین پیام رسان « نکستا » که در ارتباط با اعتراضات علیه انتخابات ریاست جمهوری بلاروس تاسیس شده بود، بطور فعال به هماهنگی معترضان کمک رسانی می کند. شبکه روسی روسیه امروز RT در پیامی که به صورت اسکرین شات از پیام رسان نکستا منتشر کرده، نشان داد که در آن خطاب به معترضان آمده است که آنها « امید همه ای مناطق سابق شوروی» هستند. برنامه Nexta نکستا از ورسا پایتخت پولند پخش می شود و گفته می شود که توسط سرویس های مخفی پولند تامین مالی می شود. مجله پولندی Wprost در ارتباط با اعتراضات مربوط را «عملیات خرابکارانه بسیار مطلوب در حیاط خلوت روسیه » خواند./مجله هفته

بامـداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۲ـ ۰۵۰۱