یک سناریو برای تشدید بحران دیپلوماتیک

 

زارعی ‌قنواتی

 تقابل سیاسی، امنیتی، اقتصادی و تبلیغاتی جهان غرب علیه روسیه در سال ‌های اخیر به اوج خود رسیده است و حتا ابعاد آن در سال‌ های اخیر در بعضی زمینه‌ ها از دوران جنگ سرد هم فراتر رفته است. در پرونده‌های سقوط هواپیمای مالزیایی « ام‌اچ۱۷» در ۱۷ جولای ۲۰۱۴  ترسایی در آسمان شرق اوکرایین، انتخابات ریاست ‌جمهوری سال ۲۰۱۶ امریکا، قضیه مسمومیت  سرگیی اسکریپال، مامور سابق سازمان اطلاعات ارتش روسیه  و جاسوس بریتانیا در شهر سالزبری و به‌ تازه گی سناریوی قتل ساخته گی ارکدی بابچنکو، روزنامه ‌نگار مخالف دولت روسیه در اوکرایین، به‌ خوبی می ‌توان این جنگ سیاسی ـ تبلیغاتی را مشاهده کرد. در‌این‌ میان اما موضوعی که تقریبا بسیاری از باورهای متداول دراین ‌باره را به هم ریخت، افشای سناریوی قتل ساخته گی ارکادی بابچنکو،  در اپارتمانی در شهر کیف،  در ۳۰ ماه می ‌بود که پس از ۲۴ ساعت که همه مقامات سیاسی، امنیتی و اطلاعاتی اوکرایین درپی صحنه‌ سازی از یک قتل دروغین افکارعمومی جهانی و محافل سیاسی و حتا نهادهای مرتبط با حقوق روزنامه‌ نگاران را به‌ صورت رسمی علیه مسکو به  صحنه آوردند، به ناگهان خبرنگار مقتول «زنده» شد و در کنار مقامات بالارتبه امنیتی و اطلاعاتی اوکرایینی در کنفرانس مطبوعاتی شرکت کرد. در این کنفرانس مطبوعاتی، تمام آن توجیهاتی که از طرف ارکادی و مقامات رسمی اوکرایین ارایه شد، نه ‌تنها از ماهیت این اقدام ساخته گی چیزی کم نکرد که حتا بر خشم نهادهای حقوق‌ بشری، جامعه بین‌المللی روزنامه‌ نگاران و مقامات اتحادیه اروپایی نیز افزود؛ چراکه از یک طرف با همدستی یک خبرنگار با نهادهای اطلاعاتی و امنیتی، افکار عمومی جهان فریب داده شده بود و اعتبار جامعه مطبوعاتی، به ‌ویژه بعد از واکنش اعتراضی این نهادها در محکومیت مسکو، در مظان بی‌ اعتباری قرارگرفته بود و از طرفی دیگر جهان سیاست و افکار عمومی بین ‌المللی با افشای این سناریو که با بازیگری مسببان آن دیگر نیازی به حدس و گمان درباره مهندسی خبر و تزویر حوزه سیاست نبود، بسیاری از باورهای گذشته و اعتماد به اطلاعات ارایه‌ شده به کلی مخدوش شد. نکته مهم در‌این ‌میان توجیهات بسیار سطحی و دور از کار حرفه ‌ای اطلاعاتی- امنیتی است که ارشد ترین مقامات نهادهای اوکرایینی درباره این قتل ساخته گی در کنفرانس مطبوعاتی ارایه داده ‌اند، درحالی ‌که برای خنثی ‌کردن یک ترور هیچ نیازی به اجرای چنین سناریویی لازم نبود. به گزارش بنگاه‌ های خبری بین‌المللی، « سازمان خبرنگاران بدون مرز» که قتل ارکدی بابچنکو را یک جنایت « نفرت ‌بار» توصیف کرده بود، در پی اعلام زنده‌ بودن او، صحنه‌ سازی مسوولان اوکرایینی را نیز « تأسف‌  آور» خواند. همچنین « فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌ نگاران» نیز این اقدام اوکرایین را «غیرقابل ‌قبول» توصیف کرد و با انتشار بیانیه ‌ای «به‌ صحنه ‌آوردن قتل یک روزنامه ‌نگار را ناپذیرفتنی»  خواند. اتحادیه اروپا نیز در پی اعلام خبر قتل ارکدی بابچنکو، با انتشار بیانیه‌ ای خواستار انجام سریع « تحقیقی شفاف برای سپردن مسوولان این جنایت به دادگستری» شده بود و به‌ دنبال فاش‌ شدن صحنه‌ سازی‌ بودن این ماجرا، خواستار دریافت جزییات بیشتر در این زمینه شد.

آنچه امروز در حوزه تاثیر نهاد های اطلاعاتی و پروپاگاندای خبری درباره یک جنگ پنهان سیاسی-تبلیغاتی علیه روسیه می‌ گذرد و به استناد آن نیز بسیاری تحریم‌ های اقتصادی و دیپلوماتیک علیه این کشور اعمال شده، همه گی تنها در چارچوب گزارش‌های اطلاعاتی و اراده سیاسی بوده است. در هیچ‌ کدام از پرونده‌های موجود تا اکنون مستندات پرونده به دادگاه ملی و بین‌المللی معتبر احاله نشده است و فقط همه گی در استناد به گزارش ‌های اطلاعاتی یا کمیته‌ های تحقیقاتی یک ‌جانبه بررسی شده است. اما مورد قتل ساخته گی ارکدی بابچنکو مثل یک مایده آسمانی امروز به کمک روسیه آمده تا با زیر‌سوال ‌بردن تمام این گزارش‌ها و پرونده‌ ها خواستار تحقیقات مستقل، ارایه اطلاعات شفاف، سپردن مسوولیت به کمیته‌های تحقیق مشترک و رسیده گی به آنها در دادگاه‌ های بی ‌طرف بین‌المللی شود.

سناریویی که در اوکرایین برای بد نام ‌کردن همسایه شرقی و احتمالا به‌ راه ‌انداختن یک موج تنبیه بین المللی مثل پرونده کاملا مشکوک اسکریپال دربریتانیا شد، امروز با اشتباه محاسبه بزرگ مقامات اوکرایینی، موجب محکومیت کیف و حتا شکستن باورعمومی درباره دیگر پرونده‌ های علیه روسیه شده است. بدون تردید بخش بزرگی از عصبانیت مقامات اروپایی از همتایان اوکرایینی خود نیز به‌ دلیل همین بی ‌اعتبارشدن موج تبلیغاتی و پرونده ‌سازی ‌های خاصی است که در پشت آن اهداف سیاسی و ژیوپولیتیک دنبال می ‌شود و امروز تا حدودی تاثیر خود را از دست داده است. از آنجا که موضوع اوکرایین از سال ۲۰۱۴ ترسایی بزرگ‌ ترین مشکل در روابط بین روسیه و اتحادیه اروپا بوده، با افشای این سناریوی ساخته گی دیگر در بین افکار عمومی و حتا بسیاری از سیاست ‌مداران اروپایی حساسیت خود را از دست می ‌دهد و کسی به اطلاعاتی که از کیف می‌ رسد، اعتماد نخواهد کرد. همین موضوع می ‌تواند کمک کند تا جنگ سردی که هم ‌اکنون بین مسکو و بروسل رقم خورده است، تا حدودی فروکش کند و در شرایطی که روابط اتحادیه اروپایی با امریکا، به‌ عنوان اصلی ‌ترین حامی دولت ملی ‌گرای اوکرایین که بنا به دلایل عدیده دچار اخلال شده است، تشدید و راه برای نزدیکی بیشتر اروپا و روسیه باز شود.

 

بامداد ـ سیاسی ـ ۴/ ۱۸ـ ۰۶۰۶

یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان در اسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

Copyright ©bamdaad 2018