کارگـران به مثابه سازنـده گان تاریخ

 

نیروی  ترقی  جهان  کـارگر  است

معمار بهشت جاودان کـارگر است

از داس و چکش گـرفتـه تا انترنت

رهکارزمین و آسمان کارگر است  

 

 عبدالوکیل کوچی

کار و حرکت انسان را ازهمان آغاز پیدایش متحول ساخت. خلقت انسان سرآغاز کار و زنده گی بود که درمسیر رابطه انسان با طبیعت وکوشش برای بقا به برقراری روابط ، شکل گیری جامعه ، ایجاد تمدن های بزرگ وشهر ها ، ساز و ساخت ماشین و رشد تخنیک ، تمرکز تولید وسرمایه منجر به ظهور اقشار ، طبقات و ایجاد طبقه کارگر گردید که به خاطر تامین حقوق با تلاش و مبارزه همراه بود و تاریخ  مبارزات جنبش کارگران جهان به مثابه  نقطه عطف و نماد اتحاد وهمبستگی بین المللی کارگران علیه سرمایداری از ماه می سال ۱۸۸۶ ترسایی منشا می گیرد که محافل و مظاهرات کارگران با سرود انترناسیونال برگزار می شد .

در این سال مادامی که کارگران در چهارمین روز اعتصاب شان در شهر شیکاگوی امریکا خواستار حقوق خویش بودند ، پولیس بروی آنها آتش گشود .سه سال بعد در سال ۱۸۸۹ ترسایی برگزاری کنگره بین المللی کارگران درکشورایتالیا این روز یعنی اول ماه می را بنام « روز کارگر» نامیدند .در سال ۱۸۷۰ترسایی کارگران فرانسوی که کمون پاریس را بنا نهادند ، طرف هجوم توپ و تانک سرمایداری قرارگرفتند . در سال ۱۸۷۲ کارگران شیکاگو با حمل شعار خون یا نان تظاهرات برپاکردند .در سال ۱۸۷۵ اتحادیه مرکزی کارگران شیکاگو قطعنامه مسلح شدن کارگران را صادر کرد و از طرف سرمایداری بی رحمانه سرکوب گردید .در سال ۱۸۷۷ ترسایی اعتصاب بزرگی در سراسر امریکا راه اندازی گردید .درسال ۱۸۷۸حزب انقلابی کارگران را غیرقانونی اعلام کردند. در سال ۱۸۸۴ ترسایی فدراسیون سازمان یافته و اتحادیه کارگران نام گذاری شد . در سال ۱۸۸۵ ترسایی کارگران امریکا طی اعلامیه ی از کارگران خواسته شد تا دراول ماه می سال ۱۸۸۶ دست به عمل بزنند ودر این سال کارگران مسلح شدند وبا شعار مسلح شوید درسرک ها ریختند وبیش از نیم میلیون کارگر درسرتاسرامریکا در اول ماه می ۱۸۸۶ دست به اعتصاب عمومی و تظاهرات زدند و به سرکوب خونین کارگران منجرشد .

سه سال بعد در کنگره بین المللی کارگران در پاریس روز اول ماه می را بنام روز جهانی کارگر مسمی کردند . تعریف وتصویر اول ماه می یاد آور روزهای خونین و روزهای قربانی و ایثارگری طبقه کارگراست که نزدیک به یک صدوسی سال قبل مقدمه جنبش کارگری در کشورهای مختلف جهان چیده شد تا که روز اول ماه می  به عنوان روز اتحاد وهمبستگی کارگران در مبارزه حیاتی بر ضد سرمایداری ثبت گردید .

به گواهی تاریخ درکشور آسترالیا در سال ۱۸۵۶ برای اولین بار تقلیل ساعات کار از جانب کارگران مطرح شد و درسال ۱۸۸۱ فدراسیون کارگران امریکا تشکیل گردید .و در سال ۱۸۸۴ روزکار هشت ساعته را به تصویب رسانید در سال ۱۸۸۸ فدراسیون تصمیم گرفت که در سال ۱۸۸۹اعتصاب وتظاهرات عمومی درسراسر امریکا برپاشود وتاریخ حرکت بعدی کارگران را در سال ۱۸۹۰ تعین کرد .

در سال ۱۸۸۹ به ابتکار فریدریش انگلس از رهبران انترناسیونالیزم پرولتری جهان کنگره کاری به شرکت ۳۹۱ نماینده از ۲۰ کشورجهان در پاریس برگزار شد کنگره تاریخ و برگزاری اعتصاب را تایید و روز اول ماه می را بنام روز کارگرتصویب نمود. در ماه می سال ۱۸۹۰ صد هزار کارگر تظاهرات کردند واز آن روز تا به حال روز اول ماه می به عنوان « روز جهانی کارگر» یاد می شود  ودرسال ۱۹۱۷ انقلاب کارگری در روسیه به پیروزی رسید .

در کشور ما افغانستان در قرن نزدهم که به دوره ریفورم نیز یاد می شود در زمان امیر شیرعلی خان انکشاف امور اقتصادی، فرهنگی و پیشه وری ،مخصوصاً اسلحه سازی ، باروت سازی ، توپ ریزی ، بخش های مطبعه لیتوگرافی و درعرصه زراعت ومالداری توجه امیر متمرکز گردید که که بنای کار تولیدی وصنعتی را بوجود آورد .البته دراینجا عکس امیر نه بخاطر آن نشر شده که امیر بود بلکه به آن نشر شده است که منشاُ کارگری از عصر آن امیر آغاز گردیده است .

 

                                                          امیر شیر علیخان                                    نخستین دستگاه صنایع کشور

                                                

 

                                                       قلعه بزرگ ومستحکم شیر پور در شمال شهر

 

به فرموده میرغلام محمد غبار برای بار اول در جامعه فیودالی افغانستان زمینه روییدن جنین سرمایداری آماده گردید .امیر در بخش ساختمان بنیاد نهادن شهر مستحکم شیر پور در سال  ۱۸۷۰ ترسایی بیشتر از پنج سال روزانه شش هزار نفر کارگر ساختمانی یک هزار معمار و نجار در تعمیر آن مشغول بکار بود .

در زمان امیرحبیب اله خان ماشین های بخار و ماشین خانه کابل و چند دستگاه برق  وکارخانه و فابریکه نساجی  شفاخانه وحفر نهرها احداث بندها و انهار وسرک ها در مرکز ومحلات ونیز اعزام ۷۵ نفر کارگر بخاطر فراگیری تخنیک به کشور هند برای اولین بار رویدست گرفته شد .

در زمان اعلیحضرت غازی امان اله خان کارخانجات تولیدی وصنعتی به شکل منظم از خارج کشور خریداری وبه کشور انتقال داده شد ودر تمام عرصه ها دستگاهی کوچک وبزرگ ساخته شد وافغانستان با جهان خارج از راه صنعت وانکشاف صنایع راه پیدا کرد .

                                                                    غازی امان الله خان                    نخستین خط ریل در افغانستان

 

در زمان غازی امان الله خان تورید فابریکه دستگاه های صنعتی وتمدید خط آهن به کشور به کمک کشور المان و دیگر کشورهای اروپایی و ایجاد بیشترین کارخانجات در تمام عرصه ها در مرکز ولایات صورت گرفت که به ایجاد طبقه کارگر در افغانستان منجر گردید .

در زمان سلطنت محمد ظاهر ایجاد فابریکات ودستگاهای صنایع وصنایع ماشینی در پایتخت ولایات رونق بیش تری بخود گرفت با آنهم به مقیاس نفوس کشور وتقاضای زمان و نیاز جامعه بسیار ناچیز بود که در زمان صدارت داود خان تعداد کارگران کشور از پانزده هزار نفر تجاوز نمی کرد بعدها به تعداد ۱۸۵ موسسه و نهاد صنعتی مختلط وخصوصی اکثراً به کمک اتحاد شوروی ایجاد گردید .

پس از سال ۱۳۴۴ کارگران کارخانجات به منظور تامین حقوق وامتیازات کاری شان اتحادیه های کارگری را در مرکز ولایات تاسیس کردند. یکی از نمونه مثال های آن نخستین هسته اتحادیه کارگری در سال  ۱۳۴۵توسط زنده یاد عبدالقدوس کارگر وهمرزمش میر علم کارگردر فا بریکه نساجی گلبهار ایجاد گردید . و درسال ۱۳۴۸ پس از تشکیل کمیته حزبی ولایتی ولایت کاپیسا که افتخار مسوولیت آنرا بنده بعهده داشتم در جنب کمیته حزبی ولایتی اتحادیه کارگران نساجی گلبهار رسماً تاسیس گردید .

                                                                                                            نساجی گلبهار

هدف از تشکیل اتحادیه تشکل اجتماعی وهمبستگی کارگران رشد فکری و اخذ تصامیم جمعی به خاطر خواست ها و مطالبات صنفی کارگران ، تامین حقوق و آزادی های مدنی ومعشیتی حق کار و استراحت ، تقلیل ساعات کار، آزادی بیان ،تظاهرات ،اعتصابات ومیتنگ ها محوراصلی ساختار وبیان اهداف اتحادیه را تشکیل میداد .جنبش نوظهور کارگران وخواسته های آنان روز تاروز گسترده ترمی شد تا به جنبش عمومی وهمگانی در کشور مبدل گردید چنانچه مارش ظفرنمون کارگران شبرغان وهمراهی کارگران سمت شمال کشور ، اعتصاب چهل روزه کارگران نساجی گلبهار وهمزمان به آن اعتصابات کارخانه جات جنگلک وسایر دستگاه های مرکزی ولایتی علی الرغم اینکه برخورد سرکوبگرانه رژیم شاهی را در پی داشت، اما کارگران با روحیه عالی وطن پرستی پرچم مقدس رزمنده گی را بلند وبلند تر برافراشته شاختند .

پس از رویداد ثور ۱۳۵۷خورشیدی اتحادیه صنفی کارگران افغانستان با ساختار وسیع تشکیلاتی رسمی ومنظم رهبریت و شوراهای خود را در مرکز ولایات انتحاب کرد .

دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان به منظور رشد طبقه کارگر در عرصه سیاسی ، فرهنگی ، اجتماعی واقتصادی ،شورای مرکزی وشورا های ولایتی کارگران را مورد حمایت قرارداده و کارگران را در سطوح مختلف دستگاه های حزبی و دولتی سهم شایسته داد ؛ و برای بلند بردن مهارت های مسلکی کارگران کورسهای مسلکی داخل کشور وخارج از آن  همچنان با ایجاد دستگاه های  نشراتی وکتابخانه ها زمینه رشد کارگران رامساعد ساخت . دولت دموکراتیک و ملی افغانستان به مثابه حامی طبقه کارگر تمام خواست ها و حقوق کارگران را ضمانت و تامین کرد . رشد فکری کارگران با روحیه کارگری و انقلابی و تحقق خواسته های صنفی کارگران از الویت های کاری دولت بود .

واما دشمنان داخلی وارتجاع سیاه منطقه خودکفایی ، رشد تولید ، صنعت و رشد طبقه کارگر را در افغانستان تحمل نکرده ، برضد منافع علیای کشور بدسایس بی شرمانه ومداخلات مغرضانه دست زدند  . چنانچه در سال های جنگ مدعیان اسلام زیر نام اسلام تمام دستگاه های صنعتی وتاسیسات عام المنفعه را در محلات به آتش کشیدند وصدها هزار کارگر را که هرکدام نان آور فامیل های خود بودند ؛ بیکار وتعداد زیاد کارگران را بجرم کارگری بشهادت رسانیدند . یکی ازین نمونه های وحشتناک آنزمان بستن درب فابریکه بزرگ نساجی گلبهار توسط حزب اسلامی بود که بوسیله آنها کارخانه تاراج ، وکارگران بی کار واکثراً بشهادت رسیدند .

پس از تحولات سیاسی ، تغیر نظام وانتقال قدرت بدست مجاهدین تمام فابریکات کشور که از خون ملت ساخته شده بود بغارت رفت تا جایی که ماشین های فابریکات را اره کرده همانند انتقال اسلحه این ناموس کشور را در بازار های پاکستانی لیلامش کردند. پس از آن طبقه کارگر را از بین برده مردم را در چنگ خود به گروگان گرفته در فقر و تهی دستی وبیکاری وبیماری نگهداشتند ودر قدم های بعدی وطن را در آتش وخون جنگ های تنظیمی فروبرده وتا اکنون آتش جنگ درشهر ودهات کشور گسترش زبانه میکشد.

 برغم جانفشانی قوای مسلح قهرمان کشور ، دولت ناکار و ناکارآمد تا به حال نتوانسته است جنگ را مهار بسازد زیرا در کشور و درمیان زورمندان  فساد ، چپاول و غارتگری ، ادامه دارد که قدرتمندان پول پرست کشور مصروف جمع آوری و انتقال پول بروزهای مبادای شان به بانک های خارجی هستند وبرای کارگران تنها یک روز را با ک محفل نمایشی وفریبنده بنام «روز کارگر» به تجلیل گرفته از سایر حقوق شان محروم میدارند .

کسانیکه ادعای به اصطلاح نجات وطن را از کام اژدها با دهن کجی بخاطر فریب خلق زمزمه می کنند مگرآنها نبودند که همچو اژدهای خطرناک ( بجان ملت شدند ) و مشروعیت دولت خود را از همان اژدهای سرخ گرفتند  وبا رسیدن به قدرت سیاسی همه را یک سره غارت کرده و بلعیدند و هرآنچه مانده بود به بازار های پاکستانی لیلامش کردند. و اکنون به همان به اصطلاح خود شان اژدها دست گدایی را دراز کرده کمک می خواهند تا مگر غارت کمک های احتمالی ربلی را نیز تجربه کنند وبه دالرهای دزدی کرده خود بیفزایند .  

اکنون بر ملت هردم شهید ومردم نجیب افغانستان بخصوص نسل جوان وبیدار کشور تعلق دارد که با آگاهی کامل از اوضاع جاری در کشور راه حل و نجات کشور را از حالت فعلی و بحرا نی ، با خرد جمعی وهمبستگی دادخواهانه پیدا نمایند تا بر مبنای آن جنگ مهار گردد ؛ و صلح سراسری در کشور تامین گردد .آنگاه مردم شاهد تجلیل واقعی از « روزکارگر» خواهند بود .

کارگران زنجیرشکن نیروی تان توانا ومبارزات دادخواهانه تان پیروز؛ و پرچم دادخواهانه تان برافراشته باد !

بامداد ـ سیاسی ـ ۷ / ۱۷ـ ۳۰۰۴