مراسم تشیع جنازه زنده یاد نظام الدین تهذیب
مورخ هفتم ماه می ۲۰۱۶
جنازه مرحوم نظام الدین تهذیب طی مراسم خاص وبا عظمت با شرکت صدها تن از هوادارن ، دوستان واقارب مرحومی ومشارکت هیات عالیرتبه سفارت افغانستان مقیم لندن در آرامگاه «کارپنتر پارک » لندن به خاک سپرده شد.پس از ادای نماز جنازه، مراسم و داعیه با پیکر مرحومی برگزار گردید.متعاقبآ مراسم خاکسپاری به راه افتیده وپس از اتحاف دعا وطلب آمرزش به روح مرحومی ، زنده گی نامه متوفا بوسیله محمد عارف عرفان به خوانش گرفته شده وپیرامون زنده گی سیاسی واجتماعی وکار وفعالیت ومبارزات طولانی ودادخواهانه فقید نظام الدین تهذیب روشنی انداخته شد. ( متن زنده گینامه ضمیمه است )
سپس محترم سید اکرام پیگیرشخصیت سیاسی و از جمله پیشگامان نهضت ترقی خواه کشور به سخنرانی پرداخته وزوایای زنده گی سیاسی واجتماعی او را به بحث کشید، وخاطرات خویش را حول زنده گی سیاسی مرحوم برشمرد.
متعاقبآ محترم نور وهاب سپاند پیرامون شخصیت مرحومی صحبت نموده و از نقش او در مبارزات وشکل دهی جنبش دادخواهانه کشوریاددهانی نمود.
در تداوم مراسم پیام همدردی « جامعه حقوقدانان افغان در اروپا » توسط محترم فیض محمد نوابی به خوانش گرفته شد.
در ختم مراسم محترم فرید مل پسر ارشد زنده یاد نظام الدین تهذیب صحبت نموده وبه نماینده گی از فامیل مرحومی از حضور وشرکت دوستان درین مراسم اظهار سپاسگزاری نمود.
زنده گی نامه زنده یاد نظام الدین تهذیب
با ادای احترام به تمامی جانباخته گان و رهروان راه آزادی ،صلح دموکراسی، عدالت وترقی اجتماعی !
دوستان عزیز؛ درین لحظات دردآلود باید گفت که اینجا سخن از سرگذشت مردیست از تبار انسانیت که در امر مبارزه به خاطر عدالت و دادخواهی، در دوستی ومعاشرت، در کار وفعالیت و در امر خدمات سترگ به میهن، در حوزه تقوا وپرهیزگاری، در فروتنی وشکیبایی به طرز مستدام جوهر شریف خود را نشان داد. زنده یاد نظام الدین تهذیب انسان مهذب ، شخصیت فرهیخته وخرد ورز ،جسور وبی باک ، ایثار گرو فداکار و انسان بی مدعا و خدمت گزار راستین میهن بود.
آری؛ اینجا سخن ازتابانیدن تصویر ملی ومردمی مردیست که بیش از نیم قرن با تهی دستان جامعه هم نفس گردید وبهترین دوران عنفوان جوانی، سرور وخوشبختی خویش را در راه رهایی وخوشبختی مردم دردمند وستم زده جامعه هدیه داد وبا فوج بینواترین افراد جامعه همسفر شد وبه صدای رسا وفریاد آنها ولاجرم به حیث ناجی آنها درآمد و با استبداد ، ستمگری وبی عدالتی درآویخت .
زنده یاد نظام الدین تهذیب به خاطر تحقق آرمان های بیکران خلق افغانستان، به خاطر عدالت،آزادی ، دموکراسی وترقی اجتماعی وبه خاطر روشنگری و زدایش جهل وخرافات سال ها درفش مبارزه را به دوش کشید وبا ایجاد وگسترش نهضت ترقیخواهانه، رسالت عظیم تاریخی خویش را انجام داد. نام جنبش دادخواهی به ویژه نهضت حوزه شمال کشور با نام نامی نظام الدین تهذیب پیوند عمیق وگسست ناپذیرداشته ، او از معدود ترین ستاره های درخشان قلمرو مبارزه در شمال کشور بود. فقید نظام الدین تهذیب عضو کمیته مرکزی و ازپایه گذاران نخستین کنگره موسس حزب دموکراتیک خلق افغانستان بود.
او از سخنوران ممتازو پرجاذبه زمان خود بوده و نقش او در سمتدهی و راه اندازی جنبش های اعتراضی ،تظاهرات ونمایشات خیابانی علیه جباران وستمگران مستبد وارتقای سطح روشنگری وخودآگاهی جامعه چه در شهر کابل وشمال کشوراظهر من الشمس است.
شادروان نظام الدین تهذیب در تمامی عهد وپیمان ملی خود تا اینجا و آخرین ایستگاه حیات، ثابت ، سربلند وتزلزل ناپذیر باقی ماند.
زنده گی او به حیث نسل پیشقراول وبالنده عصرش دارای فرازها وفرود های متعددی می باشد:
زنده یاد نظام الدین تهذیب در ماه حوت سال ۱۳۱۲ خورشیدی در علاقه شلگر ولایت غزنی دیده به جهان گشود وتحصیلات ابتدایی خویش را در شهر کندز به اتمام رسانید، سپس برای تداوم تحصیلات متوسط وثانوی شامل مدرسه ابوحنیفه گردیده و پس از اتمام موفقانه این دوره شامل فاکولته شرعیات دانشگاه کابل شده وبا مدارج عالی آن دانشکده را به پایان رسانید .
زنده یاد نظام الدین تهذیب در راستای خدمت به وطن در سال ۱۳۳۹ برای بار نخست در چوکات نظام دولتی به وظایف سترگ ومقدس آموزگاری وتربیه نسل جوان میهن همت گماشت والا سال۱۳۵۳ هجری شمسی در جایگاه شامخ معلم در لیسه های حبیبیه ، رحمان بابا، خوشحال خان ،هوانوردی ملکی وشپی لیسه، این وظایف را دنبال و محیط آموزشی وپرورشی را درعرصه فعالیت تعلیمی خویش بیش از پیش روشنایی بخشید.
همچنان طی دوران این سال ها با حصول عضویت مسلکی وعلمی در انجمن دایرالمعارف آریانا وعضویت مسلکی به حیث کتاب شناس در کتابخانه کابل، مفتخر گردیده وخدمات اثرمندی رادر قالب این وظایف به انجام رسانیده و حدود ۳۵۷ اثر علمی را تدوین وآنرا به میراث گذاشت.
زنده یاد نظام الدین تهذیب بنابر براستعداد وتوانایی های علمی خویش توانست تا دریچه های فرهنگی و ژورنالیزم را نیزگشایش بخشیده و در حوزه مطبوعات بستر لازم را برای بیان دردها و رنج های جامعه پهنا بخشد، چنانچه در تداوم سالهای ۱۳۵۳ الا ۱۳۵۵ زنده یاد نظام الدین تهذیب توانست تا موفقانه به حیث معاون مطبوعات ولایت کندز ومسوول جریده هفته نامه کندز ایفای وظیفه نماید.
با استفاده از مزایای آموزش وتجارب مسلکی در عرصه قضا، او ساله ای چندی به حیث وکیل مدافع در شهر کندز نقش معینی ایفا نمود و باگره گشایی و دفاع از حق و حقیقت از اعتبار بایسته درآن بلاد در میان مردم برخوردار گردید.
زنده یاد نظام الدین تهذیب در اوایل سال ۱۳۵۷ درست پس از تاسیس دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان در نخستین کابینه حکومت به حیث وزیر امور سرحدات گماشته شد و پس از ایام کوتاهی باتبارز نمایش نقاد از جوسیاسی نظام واصحاب قدرت ، از اول حوت همان سال الی جدی ۱۳۵۸به حیث زندانی سیاسی روزگاری را در زندان پلچرخی بسر رسانید.
در پایانی ترین ایام سالهای ۱۳۵۸ الی سال ۱۳۵۹ ، او در جایگاه سرپرست وزارت اطلاعات وکلتور، وسپس در مقام قاضی القضات جمهوری دموکراتیک افغانستان به طرز موفقیت آمیز ایفای وظیفه نموده وبا نو آوری های تجدد آمیزو تغییرسیستم های مدریتی به ویژه در عرصه قضا وتبدیل آن به نهاد ملی ومردمی با مظاهر روشن تقوا، پاکی وپرهیزگاری که عالیترین نماد پردرخشش شخصیت او بود، خدمات شایانی را بثمر رسانید .
فقید نظام الدین تهذیب بخاطر تداوم پیوند ها وگسترده گی روابط ملی با شهروندان کندز که از خصایل و فطرت های طبیعی او ناشی می گردید، از سال های ۱۳۶۹ الی ۱۳۷۱ خورشیدی در نقش سناتورمنتخب مردم کندز و رییس کمسیون دایمی علوم و فرهنگ مجلس سنای افغانستان خدمات شایسته و بایسته را برای میهن به ویژه موکلین خویش در دیار ولایت کندز به انجام رسانید.
اوبنا برعهد پیمان های ملی و مردمی ، استقامت و پایداری وپاسداری از آرمان ها واندیشه های ملی ومردمی تا آن جا که میدان تنفس در کنار مردم در داخل کشوربرایش باز بود همردیف وهمسفر قافله زحمتکشان، دردمندان وفرودستان جامعه خود بود ودر کنار آنها می زیست اما دردمندانه خیزش طوفان های سیاسی وتنش های روزافزون اجتماعی که پیوسته اقلیم نا امیدی و زنده گی پرمخاطره را برای دادگران وروشنفکران دادخواه وترقی خواه جامعه شکل می داد دیگر برای اینگونه مردمان،شرایط خفقان آوری را شکل داده وآنها را وادار می ساخت تا به طرز مجبره راه مهاجرت را در پیش گیرند، چنانچه زنده یاد نظام الدین تهذیب نیز راه هجرت را برگزید ودر سال ۱۹۹۴ میلادیبه کشور بریتانیا پناهنده سیاسی شد ،اما برای یک لحظه ویک خطوه از آرمان های منتخب، ملی ومردمی ، از مبارزه در راه آزادی، دموکراسی ،عدالت وترقی اجتماعی عدول ننموده وبا حفظ بیماری های طولانی درفش دادخواهی را درخطوط متذکره به دوش کشیده ؛ وبا سرایش بانگ آزادی خواهی وترقی خواهی به حیث عالیترین نماد شخصیت فراملی ، فراقومی و فرازبانی برای تهداب گذاری هسته های دادخواهی وترقی خواهی در میان اجتماع جامعه افغانان مقیم بریتانیا همت گماشت.
باتوجه به چشم انداز سوابق کاری وبه ویژه با حفظ پیشبرد کرسی قاضی القضات جمهوری دموکراتیک افغانستان که در دستان پاک او رهبری شد ،به جز میراث های بزرگ وکبیرمعنوی، در عرصه جیفه مادی جز چند جلد کتاب ، یک دانه عینک ویکدانه قلم درین کره خاکی ،چیزی دیگری از روانشاد نظام الدین تهذیب به میراث باقی نمانده است .
ناقوس مرگ او جلوه گاه غم انگیزی را در سراسر گیتی ترسیم کرد و صد ها پیام همدردی ،غم انگیز، درد آلود واشک بار را به طرز کم سابقه وارد رسانه های جهانی نمود. سفر جان گداز او باری دیگر به جایگاه شکوه مندش در قلوب مردمان نمک شناس جامعه مان صحه گذاشت .
دوستان عزیز ، باید با همه تلخکامی بپذیریم که دیگر زنده یاد نظام الدین تهذیب در میان مان نیست .آنجا که زنده گی به معدن معنا می رسد مرگ کلام آخر نیست .از زیر خروار ها خاک هم می توان در میدان رزم و طلب فتح و لبخند شرکت داشت .او بذری درین زمین افشانده است که همیشه سبز وجاویدان خواهد بود، بذرعدالت، بذر انسانیت ، بذر رهای وبذرآزاده گی !
روحش شاد وخاطرش ماندگار باد!